Documentaires en nieuwsgierige leerlingen op het Titus Brandsma

Als Unesco-school krijgt het Titus Brandsma (locatie van het Arentheem College) regelmatig mails over allerhande initiatieven op het gebied van duurzame lessen. Eén daarvan was een lespakket van de VPRO ‘In Europe’. Hiermee kunnen leerlingen een documentaire maken over de invloed van onderwerpen als klimaatverandering en migratie op hun directe omgeving. Docent Willem de Jong was nog op zoek naar een goede invulling voor multimediale activiteiten. Documentaire-filmen paste perfect in het programma.

Het bleek een prachtig lespakket maar wel wat hoog gegrepen voor de gemiddelde vmbo-leerling, ook omdat de VPRO-site Engelstalig  is. “Daarom heb ik onderdelen van het materiaal in onze eigen leeromgeving geplaatst, zodat het wat behapbaarder werd. Dan ligt de lat (gezien de opdracht) nog best hoog, maar met de goede begeleiding blijken de leerlingen heel veel aan te kunnen.”

Didactiek

We werken bij D&P met de Scrum-methodiek, dat is een bepaalde manier van samenwerken uit het bedrijfsleven. Leerlingen schrijven onder meer de doelen op een bord en bepalen samen de te nemen tussenstappen. Dat laatste vinden ze best lastig, ik help hen daar mee. Tenslotte komt er een concrete “to-do” lijst uit.

Mede door deze methodiek geven leerlingen elkaar ook kritisch feedback over het werk dat gemaakt is. Ze bekijken elkaars werk en denken samen na hoe het (nog) beter kan.

“Ik denk dat daardoor ook de kwaliteit van de documentaires best wel goed geworden is. Natuurlijk zijn er ook wel groepjes waarbij dat minder is gelukt of die de deadline hebben gemist. Toch hebben we mooie dingen binnen gekregen.”

Nieuwsgierigheid prikkelen

Het kan bijna niet anders of je gaat als leerling inhoudelijk nadenken over het thema van je documentaire. “Klimaatverandering bijvoorbeeld leeft op deze school eigenlijk niet. Op het moment dat leerlingen een boer in de buurt spreken die iets vertelt over de droogte en verminderde opbrengst van het land kan het bijna niet anders dan dat ze daar over na gaan denken.”

Het vinden van een geschikt persoon om te interviewen is best lastig. Het lespakket geeft wel instructies hiervoor: starten met een brainstorm, een invalshoek bedenken en van daaruit iemand benaderen.

“De leerlingen moesten er wel echt op uit, ik wilde niet dat ze collega docenten gingen interviewen.”

Dat deden de leerlingen, maar ze zochten het wel in de buurt.

“Ze vertrekken vaak vanuit de eigen kring:, redeneren: ‘mijn zusje heeft meegelopen met de klimaatprotesten, die gaan we interviewen en dan gaan we daar omheen wel wat verzinnen’.”

Al met al bleek dat eigenlijk heel goed uit te pakken. Zoals bijvoorbeeld met het groepje dat het thema Migratie koos. “Daar hebben de kinderen toch de geschiedenis van hun familie in beeld gebracht.  Ze zijn met een groepje naar hun oma gegaan die in de jaren zestig vanuit Turkije is gekomen en ze hebben iemand geïnterviewd die nu naar Nederland is gekomen en daar de verschillen laten zien. Dat maakt het ook heel persoonlijk. ”

Gouden tip

Heb je een goede tip voor docenten die duurzamer willen werken maar nog aan het zoeken zijn? “Het is maar net wat voor vak je hebt maar ik zie dat heel veel mensen zich vasthouden aan de methode. Dit is ons boek en hier werken we nu eenmaal mee. Voel je niet geremd.”

“Je kunt natuurlijk wel op zoek gaan naar opdrachten buiten je boek of methode of kijk of je ergens aan mee kunt doen of bij aan kunt sluiten. Er is best veel te ondernemen en te doen en met je omgeving te verbinden.”

“Deze opdracht leidde tot verrassende resultaten, dan blijkt iemand gewoon een enorm talent, heeft een goede stem, blijkt prachtig Engels te spreken. Daar ben ik wel trots op, dat ze het zo goed neer zetten en met zoveel aandacht gemaakt hebben.”

Hieronder zie je twee van de gemaakte documentaires. De ondertiteling is in het Engels. Dat was onderdeel van de opdracht omdat het een uitwisselingsopdracht is met leerlingen van een school in Griekenland.