{{ darkOn ? 'go bright' : 'go green' }}
Menu
Leerlingen van het Reeshof College maken gave spullen. Dat doen ze zo efficiënt mogelijk, want hoe minder nieuw materiaal ervoor nodig is, hoe beter. Ze ontwierpen een lamp uit één plaat hout en uit oude onderdelen stelden ze een retro-spelcomputer samen. Docent Job Dievelaar en zijn collega’s boren die duurzame creativiteit bij de leerlingen aan.
Job komt uit de creatief-technische hoek. Tijdens zijn opleiding aan het SiNT LUCAS in Boxtel maakte hij kennis met de nieuwste technieken en met circulair werken. Via zijn andere grote passie, de volleybalsport, werd hij van instructeur uiteindelijk docent. Inmiddels werkt hij vier jaar met heel veel plezier op het Reeshof College. Over een paar maanden rondt hij zijn docentenopleiding ‘Docent en kennismanager Dienstverlening en Producten’ aan de Aeres Hogeschool Wageningen af.
“Eigenlijk had ik nog nooit zo over duurzaam praktijkonderwijs nagedacht tot we er op de docentenopleiding les over kregen. Dat zette me wel aan het denken.”
“Hierdoor ben ik op een heel andere manier gaan kijken naar hoe je duurzaam werken in je lessen kunt meenemen.”
“Omdat ik in de technische hoek zit focus ik op het zo goed mogelijk gebruiken van materiaal. Niet verspillen, goed nadenken over je ontwerp, liefst zo weinig mogelijk nieuw materiaal inzetten.”
“Bij ons staat beroepsgericht leren vanaf leerjaar 1 op het rooster. We bouwen hierin een leerlijn op. De leerlingen beginnen in het eerste jaar bijvoorbeeld met het uitvoeren van een opdracht op de lasermachine die de docent heeft bedacht en voorbereid. Maar in leerjaar 4 tekenen ze de opdracht helemaal uit en bedienen ze de machine zelf. Elke leerjaar zetten we een stap erbij.”
“Het idee voor deze lessenserie kreeg ik door de lessen over duurzame ontwikkeling. De leerlingen ontwerpen daar een designlamp uit één houten plaat. Meer materiaal mogen ze niet gebruiken. Om dat te realiseren is het combineren van verbrandingslijnen noodzakelijk. Ook moeten ze voorkomen dat er allerlei kleine reststukjes ontstaan, verdeeld over de plaat. De ontwerpfase met een goede werktekening, is cruciaal om dat te bereiken. Daar gebruiken de leerlingen 3D-tekenprogramma Sketch-Up voor.”
“Ze moeten echt alles eerst tekenen zodat ze zeker weten hoe ze de lamp gaan maken en niet van tevoren al materiaal verspillen.”
“De lasermachine is nodig om zo efficiënt te kunnen werken. Toch zit er ook een keerzijde aan dit soort apparatuur, zoals de CO2 die vrijkomt vanwege de verbranding, daar wijzen we de leerlingen op. Het is een extra motivatie om zo spaarzaam mogelijk met deze machine om te gaan.”
Een ander voorbeeld uit de praktijk is de ‘Arcadekast’, genoemd naar de aloude spelcomputer. De leerlingen stelden een nieuwe computer samen uit oude onderdelen, zoals de speakers uit een oude PC. Ook de knoppen en joystick kwamen terug, zodat je er heel ouderwets Pacman op kunt spelen.
“De docent Nask doet de programmering van de spelletjes. Zo proberen we andere docenten vanuit hun vakgebieden in te zetten.“
“Leerlingen zeggen eerst: ‘ik heb dat nog nooit gemaakt’ maar dan ervaren ze dat ze met een paar kleine handelingen iets heel gaafs kunnen bouwen. Daar word ik blij van.”
“Ik wijs leerlingen er vaak op dat er allerlei materiaal voor handen is, dat je het niet hoeft te kopen. Dat komt ook vanuit mijn eigen ervaringen. Vanuit een ‘student company’ heb ik stoelen gemaakt. Daarvoor werkte ik samen met Herso, circulaire houtbewerkers, en Gispen. Herso maakte voor mij de zitting uit oude meubels, Gispen zorgde voor het stalen onderstel. De rubbertjes onder het frame kwamen uit oude kasten. Dat waren van die rubbertjes om planken op hun plaats te houden als de kasten verhuisd werden.”
“Dat voorbeeld houd ik leerlingen ook voor: er ligt altijd wel ergens iets dat je nog kunt gebruiken.”
”We kijken naast techniek ook naar andere werkgebieden, zoals afvalscheiding op school. Vorig jaar hebben we voor dit doel een milieustraat ingericht. Samen met leerlingen hebben we bedacht hoe je het scheiden van afval leuker en efficiënt kunt maken. Zo kwam er onder andere een basket waar je flesjes in kunt gooien.”
“Zeker D&P-leerlingen zijn vaak creatief, ze kunnen prima meedenken hierover, het is een heel breed profiel.”
Volgens Job bereidt dat brede profiel in al haar veelzijdigheid leerlingen het beste voor op de banen van de toekomst, schreef hij in een artikel op primaonderwijs.nl, samen met collega-studenten.
”Want welke baan ze in de toekomst ook kiezen, één ding hebben ze allemaal gemeen, ze zijn innoverend en duurzaam. En juist dat willen we onze leerlingen meegeven.
“Een vierdejaars D&P-leerling kan samenwerken, toont initiatief, is ICT-vaardig, organisatorisch bekwaam, onderzoekend en ontdekkend van aard, werkt analytisch, is technisch en denkt duurzaam na over het ontwerpen van innoverende producten die het met een goed doordachte marketingstrategie gaat vermarkten.”
“Onze school besteedt veel aandacht aan nascholing voor docenten. We krijgen technische workshops zoals werken met 3D-prints en de lasermachine, we leren over coaching technieken. Ook kunnen we studiedagen gebruiken om ons als D&P-team verder te ontwikkelen. We krijgen hier veel kansen om ons te ontwikkelen.”
“Vanuit Sterk Techniek Onderwijs werken we ook samen met andere scholen en bedrijven uit de techniek. Leerlingen maken tijdens stages al vanaf het eerste leerjaar kennis met bedrijven uit de omgeving. De connectie met deze bedrijven is voor de leerlingen heel relevant, grote kans dat zij daar later komen te werken.”
“Ik denk dat je vooral moet kijken wat past binnen de mogelijkheden van de school. Dat kan het inzamelen van lege flesjes zijn of het beter scheiden van afval. Ook als dat al gedaan wordt kun je het misschien aantrekkelijker en daardoor succesvoller maken.”
“Zet vooral D&P- leerlingen in om oplossingen te bedenken in de school. Ze hebben vaak de leukste en geniaalste ideeën!”
