{{ darkOn ? 'go bright' : 'go green' }}
Menu
“Door deze module leren de leerlingen steeds meer wat duurzaam doen inhoudt, zodat ze het zelf kunnen toepassen.”
Astrid Verstappen gelooft in betekenisvol leren. Daarom schreef ze met collega Lisa Alting de module “Tuincentrum” waarin het oefenen met vaardigheden een logische plek krijgt in een voor de leerlingen herkenbare opdracht.
“Losse taken oefenen vinden de leerlingen vaak lastig. Maar op het moment dat we deze module inzetten dan zie je dat de kinderen het allemaal heel goed kunnen.”
Astrid is docent omgangskunde, gezondheidszorg en welzijn en D&P. Zij werkte op het Varendonck College waarover dit praktijkvoorbeeld gaat. Inmiddels geeft zij les op Were Di, waarover ook een praktijkvoorbeeld op onze site te vinden is.
De docenten zijn in deze module managers van een tuincentrum en opdrachtgevers voor de leerlingen. De opdracht omvat het organiseren van workshops voor bezoekers van het tuincentrum.
Allerlei vaardigheden komen aan bod, vertelt Astrid. “Voor D&P moeten de leerlingen natuurlijk een heleboel leren: ze moeten bijvoorbeeld kunnen werken in Excel en Word, een draaiboek kunnen maken: dat moeten ze allemaal op het examen laten zien.”
“Op het moment dat zo’n opdracht niet contextrijk is, is dat heel lastig voor ze. Zeker met een thema als duurzaamheid. Dat ligt zo ver van ze af. Als je het op deze manier inzet dan wordt het betekenisvol en dan kunnen ze er ook iets mee.”
Die context bestaat in dit geval uit een workshop die door de leerlingen opgezet en gegeven wordt.
“Derdejaarsleerlingen moesten een workshop ontwerpen en geven aan de eerstejaars, met als doel hen in aanraking te brengen met het profiel. Daarvoor moesten ze zelf alles regelen: materialen verzamelen, marketingmaterialen maken en ontwikkelen, een doelgroep- enquête houden, et cetera, et cetera. En dan moest het ook nog duurzaam zijn.”
Astrid vertelt enthousiast hoe de leerlingen het aanpakten, hoe zij ze zag groeien tijdens dit project.
“Ze moesten in groepjes van drie samenwerken waarin ze steeds een andere rol hadden, de ene keer als leider, dan als observant om te kijken hoe het samenwerkingsproces ging. Ze moesten iedereen keer bloggen, middels een filmpje bijvoorbeeld, om te kijken hoe het proces ging. Want uiteindelijk was natuurlijk het proces veel belangrijker dan de uiteindelijke uitvoering. “
De complete module besloeg dan ook tien weken, plus een week die gepland werd voor uitloop. In de twaalfde week werden de workshops gegeven: de hele school werd vrijgeroosterd en de aula werd compleet aangekleed voor deze workshops.
Halverwege de module gaven de leerlingen een pitch waarin duidelijk werd wat de inhoud van de workshop zou worden. Ook moesten de leerlingen zelf op zoek gaan naar materialen. “Als ze producten verzameld hadden of bepaalde producenten nodig hadden (en dat hadden ze allemaal ) dan moesten ze daar dus zelf voor op onderzoek gaan. Zo waren er leerlingen die fotolijstjes gingen maken met droogbloemen. Zij zijn naar de plaatselijke bloemisterij gegaan, hebben bloemen meegekregen die ze zelf hebben gedroogd.” Op die manier betrokken de Astrid en Lisa de omgeving bij het project.
Eén van deze oud-leerlingen werkt inmiddels bij de bloemisterij. “De eerste contacten zijn toen gelegd, ze is daar naar toe gegaan… dat vind ik heel gaaf. Dan denk ik, zie je, ze durven het en ze doen het. Dat is echt cool. “
“Wanneer ik leerlingen vraag “hoe ga je iets verduurzamen” dan kijken ze me echt zo aan “waar heb je het over?”, maar als ik echt in heel kleine stapjes zorg dat ze daar mee aan de slag gaan en je ze echt kunt helpen krijgt het betekenis.”
“Dan vraag ik bijvoorbeeld ‘Oké, jij gaat fotolijstjes maken met droogbloemen, hoe ga jij dit aanpakken?’ ‘Wij gaan die fotolijstjes halen bij de Action, mevrouw.’ Dan zeg ik: ‘dat gaat niet gebeuren, ga maar naar een rommelmarkt, ga maar kijken’, snap je? Dus op die manier kun je ze helpen en ondersteunen om te kijken dat ze toch andere keuzes maken.”
Sowieso is het begrip “duurzaam” geen bekend begrip. “Leerlingen denken in eerste instantie bij duurzaam aan dure spullen”. Door deze module en andere lessen leren de leerlingen steeds meer wat het inhoudt, zodat ze het zelf kunnen toepassen.
Creativiteit
“We zagen gewoon echt hele mooie workshops van leerlingen die soep gingen maken van plaatselijke streekproducten die normaal gesproken werden weggegooid tot de genoemde fotolijstjes met droogbloemen.”
“Je ziet dan gewoon dat alle skills, alles wat ze hebben aangeleerd, zoals het koken maar ook het creatief zijn, dat het allemaal samen komt, dat is zo mooi in deze module.”
Is er een gouden tip voor docenten die in een klassikale situatie duurzaam willen werken? Probeer breed te denken, zegt Astrid. Dat kan op elke school. Binnen D&P bijvoorbeeld heb je een leertaak, die kun je pakken uit de methode, maar leerlingen vragen zich vaak af ‘waarom moet ik dit doen, wat moet ik dan doen’.
Op het moment dat we het tuincentrum inzetten dan zie je dat de kinderen het allemaal heel goed kunnen. Dat ze echt gericht enquêtes kunnen uitzetten, dat ze onderzoek kunnen doen, dat ze kritisch kunnen denken over de keuzes die ze moeten maken en dat ze dan wél met die vaardigheden aan de slag kunnen. Op het moment dat ze die losse leertaken moeten doen dan lukt dat niet.
“Ik zou tegen mijn collega’s willen zeggen, je hebt zelf vaak onnoemlijk veel kennis in huis, maar op het moment dat je het gaat koppelen en breed durft te denken, de omgeving bij de school betrekt en andersom kun je er veel meer van maken.”
Ook leerlingen blijken dan veel meer te kunnen dan je dacht. Het wordt betekenisvoller. Dan durven ze er ook meer over na te denken. Oké ik moet die workshop geven en ik moet dat op een bepaalde manier doen. Dus als ik nou contact leg met die bloemisterij…
